وارادات بی رویه کالا و معضلی به نام بیکاری در سیستان و بلوچستان/ تضاد منافع تولید با قاچاق

به گزارش خبرنگار سرویس اقتصادیعصرهامون، سیستان و بلوچستان در حالی عنوان محروم ترین استان کشور را یدک می کشد که در کنار این مشکلات، قاچاق کالا نیز خسارت زیادی به اقتصاد منطقه وارده کرده است، بسیاری از کارشناسان وارده کرده است، بسیاری از کارشناسان اقتصادی براین باورند که اگر کالا از مسیر قانونی وارد شود درآمد حاصل از آن می‎تواند در حوزه مسائل مشکلات اقتصادی استان نقش بسزایی داشته باشد.

معضل قاچاق همچنین باعث دامن زدن به بیکاری و مشکلات اشتغال در سطح کشور می‌شود، اگر به خوبی واکاوی شود یکی از دلایل افزایش آمار بیکاری قاچاق است زیرا که آفت تولید داخلی بوده و سبب می‌شود کارخانجات تولیدی به سمت تعطیلی پیش برود و مشاغل را از بین ببرد.

سیستان‌ و بلوچستان رکوددار بالاترین نرخ بیکاری در کشور
در حالی واردات کالا نقش مستقیمی در بیکاری نیروی کار استان دارد که نماینده زاهدان در مجلس شورای اسلامی با بیان این ‌که سیستان و بلوچستان بالاترین نرخ نیروی جوان و بالاترین نرخ بیکاری را در کشور دارد، معتقد است: با وجود آمارهایی که ذکر شده، نرخ بیکاری در این استان بالای 50 درصد است که مشکلات جدی را برای خانواده‌های استان به‌وجود آورده است.
این در حالی است که این استان از موقعیت های مناسبی در زمینه کشاورزی برخوردار است و در مسیر صادرات از ایران به کشورهای افغانستان و پاکستان و دارای بیشترین مرز مشترک با این کشورها است. این استان همچنین تبدیل به مسیر اصلی ترانزیت سوخت بین ایران و کشورهای شده اما با این همه در رتبه نخست بیکارترین استان‌ ایران است.

قاچاق کالا و بیکاری جوانان
به گمان کارشناسان، زاییده گرایش به قاچاق کالا براساس برآورد آماری مشکل بیکاری بیش از 3 میلیون جوان جویای کار است در حال حاضر کمتر خانواده ایست که با مشکل اشتغال جوانان خود مواجه نباشد. بررسی های بعمل آمده نشان می دهد که هر 7 هزار دلار واردات قاچاق یک فرصت شغلی برای جوانان ایرانی را از بین می برد.
واردات سالانه حدود 6 میلیارد دلار حدود 850 هزار فرصت شغلی مستقیم و در مجموع بیش از یک میلیون فرصت شغلی مستقیم وغیر مستقیم شغلی را از فرزندان این مرز وبوم خواهد گرفت بطوریکه قاچاق کالا بیش از یک میلیون بیکار را به جامعه تحمیل کرده است .
نتیجه حاصل از قاچاق کالا بیکار نمودن و خانه نشین کردن جوانان است و این در حالی است که کشورمان به بازار مصرف کالاهای خارجی تبدیل شده و عملا فرصت های اشتغال زایی ، سرمایه گذاری ، تولید و راه اندازی صنایع را از جوانان باز ستانده ایم.

معضل کالای قاچاق پدیده ای سازمان یافته در سیستان و بلوچستان
معضل قاچاق و شیوع این پدیده در مناطق مرزی سیستان و بلوچستان سالهای متمادی است در اشکال سازمان یافته ای تبدیل به بحران از نوع اقتصادی شده است تردیدی نیست که در حال حاضرمهم ترین دغدغه دولت باید پرداختن به حل این آفت اقتصادی باشد لذا کارگزاران و سیاستمداران قبل از برخوردهای انتظامی و قضایی لازم است با حمایت و پشتیبانی از تولیدات داخلی ، افزایش واردات قانونی با استفاده از برقراری تعرفه های گمرکی ، نجات صنایع داخلی از ورشکستگی ، سرمایه گذاری در مناطق محروم ، توجه به معضل بیکاری ، کاهش تورم ، هماهنگی بین در آمد و هزینه و اقدام به موقع در رفع چالش های اقتصاد خارجی ، سعی در کنترل قاچاق داشته باشد.
در مجموع باید گفت مبارزه جدی با قاچاق کالا در حقیقت تضمین کننده حمایت از اشتغال سرمایه گذاری و تولیدات داخلی خواهد بود و در نتیجه با ایجاد فرصت های شغلی ، معضل بیکاری جوانان آسان خواهد شد و اقتصاد سالم را در کنار جامعه سالم شاهد خواهیم بود.

گذران زندگی با یارانه
همان طور که گفته شد سیستان و بلوچستان نیز جز استان‌هایی است که نرخ بالای بیکاری را به خود اختصاص داده است، به طوری که عباس نخعی، معاون برنامه‌ریزی و اشتغال استاندار این استان معتقد است: با وجود اعتبارات زیادی که از سال 84 تاکنون برای ایجاد اشتغال به استان اختصاص یافته، اما همچنان شاهد روند رو‌به‌رشد بیکاری در استان هستیم.
مشکل بیکاری در حالی در بیشتر مناطق استان دامنگیر خانواده ها است، که عملا مسئولین در زمینه مبارز با کالا و ایجاد اشتغال پایدار نتوانسته اند توقعات را برآورده کنند.
استاندار سیستان و بلوچستان در حالی از عزم دستگاه ها استانی برای مبارزه با قاچاق می گوید که سیستان و بلوچستان سهم عمده ای از ورود کالای قاچاق کشور را در اختیار دارد.
علی اوسط هاشمی در کمیسیون برنامه ریزی ، هماهنگی نظارت بر مبارزه با قاچاق کالا و ارز استان گفت: بحث قاچاق کالا در استان و نقش این پدیده در اقتصاد ملی و نقش استانهای مرزی در برهم خوردن اقتصاد کشور بر کسی پوشیده نیست . 
وی قاچاق کالا را یکی از مهم‌ترین عوامل برهم زدن تعادل اقتصادی کشور دانست و تصریح کرد: قاچاق کالا موجب کاهش تولیدات داخلی و در نتیجه افزایش میزان بیکاری می‌شود و این امر تأثیر نامطلوبی بر رفاه عموم مردم کشور می‌گذارد. 
هاشمی به کسب رتبه اول کشوری در بحث مبارزه با قاچاق کالا و ارز اشاره کرد و افزود : براساس ارزیابی ها ، رتبه اول کشوری در بحث مبارزه و پیشگیری به استان سیستان و بلوچستان اختصاص پیدا کرده است که این موضوع برایند تلاشهای اعضای ستاد است . 

راهکارهای معاون استاندار سیستان و بلوچستان برای مقابله با قاچاق
معاون امنیتی انتظامی سیستان و بلوچستان در گفتگو با فارس اظهار کرد: 49 درصد جمعیت سیستان و بلوچستان شهری و 51 درصد جمعیت آن روستایی هستند که این تناسب در کشور استثنا است و این استان بیشترین جمعیت روستایی را دارد.
علی‌اصغر میرشکاری افزود: 70 درصد جمعیت روستایی تا شعاع 50 کیلومتر از مرز در سیستان و بلوچستان، تاکنون کارت مبادلات مرزی از سازمان صنعت، معدن و تجارت دریافت کرده‌اند.
وی بیان کرد: در سیستان و بلوچستان بیشترین قاچاق در زمینه سوخت است که عمدتا به کشورهای همسایه پاکستان و افغانستان قاچاق می‌شود و مافیا از این طریق 250 میلیارد تومان در ماه سود می‌برند.
میرشکاری بیان کرد: نهادینه شدن قاچاق که منجر به تغییر فرهنگ کار و تلاش شده است، قانون گریزی، سوءاستفاده عناصر فرصت‌طلب و مافیا، آلوده شدن کارکنان و ماموران دولت و کاهش قانون گرایی، ایجاد شکاف بین مردم و نهادهای حاکمیتی به دلیل اثرات سوء مقابله با انواع قاچاق از جمله پیامدها و تبعات ناشی از قاچاق است.
وی با اشاره به اینکه بر اثر قاچاق سوخت سال گذشته 40 نفر در جاده‌های سیستان و بلوچستان جان باختند، پیشنهاد کرد: ساماندهی قاچاق سوخت از طریق اجرای کامل طرح سه‌گانه‎ای که ماه‌ها کارشناسی شده و دو طرح آن در استان اجرایی شده، لازم است.
این مسئول با بیان اینکه باید در این زمینه همه دستگاه‌ها و نهادهای امنیتی انتظامی موظف به همکاری با این طرح باشند، بر مقابله با قاچاق سوخت توسط استان‌های مرکزی در سراسر کشور تاکید کرد و گفت: شش معبر وردی استان از جمله جاسک - کنارک، ذهکلوت - دلگان، بم - بزمان و بم - زاهدان مورد کنترل بیشتر نیروهای انتظامی قرار بگیرد.
معاون امنیتی انتظامی استاندار سیستان و بلوچستان اجرای طرح جامع مبارزه با انواع قاچاق کالا با همکاری و تامین اعتبار ستاد، افزایش حوزه فروش مرزی سوخت از شعاع 20 کیلومتر به 50 کیلومتر و مشمول قرار دادن شهرهای محدوده شعاع 50 کیلومتر، تفویض اختیارات قانونی مرکز به ستاد استان در چارچوب قانون با نظارت مرکز، تخصیص اعتبار برای نصب دستگاه ایکس‌ری در مرز رسمی میلک در اولویت نخست و دوم در بازارچه‌های مرزی فعال، پیگیری برای اصلاح قانون و تخصیص 100 درصد جرائم و مبالغ حاصل از فروش اموال و دارایی‌های ناشی از قاچاق برای هزینه کردن در زیرساخت‌های مبارزه با قاچاق کالا و ارز استان، پیگیری برای استقرار شعبه ارزی و ریالی در مرزهای رسمی توسط بانک ملی، راه‎اندازی پاس مرز مرزی در میلک با هدف تسهیل جا به جایی و تردد مردمان دو سوی مرز برای گسترش مراودات قومی، اقتصادی و تجاری را از دیگر پیشنهادات برای مقابله با قاچاق عنوان کرد.
وی تاکید کرد: حق‌الکشف ماموران کاشف کالای قاچاق از جمله سوخت و دیگر کالاها در اختیار ستاد استان قرار گرفته و از این طریق پرداخت شود و اختصاص پنج درصد از فروش سوخت به روش‌های مختلف برای توسعه زیرساخت‌های اشتغال در اختیار استانداری قرار بگیرد.

هشدار رهبری نسبت به واردات بی رویه
ایشان در بخشی از سخنان خود در جمع کارگران اعلام کردند: «یک مقدار از پیشرفت‌های ما بر اثر منع از بیرون بوده است؛ این را باید قدر بدانیم؛ ندادند، مجبور شدیم خودمان اقدام کنیم. وقتی راه واردات بی‌رویّه باز بشود و هرچه خواستید بیاورید، سهل‌گراییِ انسان، انسان را می‌کشاند به سمت تنبلی، بیکاری. این هم یک طرف قضیّه است. بنابراین بنده تکیه‌‌ای که روی مسئله‌ی تولید می‌کنم...» 
اما انبوه مقررات دست و پا گیر، برخورد سلیقه ای برخی مدیران با قوانین و منافع عده ای خاص سبب شده تا حتی هشدارهای رهبری چند بار تکرار شود.

استفاده از پتانسیل علما، بزرگان طوایف و روحانیت برای مبارزه با قاچاق 
ورود و استفاده بی رویه کالاهای قاچاق در استان سیستان و بلوچستان امر بدهی است اما به نظر می رسد قبح مسأله قاچاق برای قاچاقچی و برخی از مردم که مصرف کننده آن هستند، آنچنان روشن نیست.
بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند با توجه به تاثیر گذاری علما بزرگان و ریش سفیدان استان باید از پتانسیل تأثیرگذار این قشر استفاده کرده تا در مباحث تبلیغی به آن پرداخته شود. 
راهبردهای اقتصاد مقاومتی مورد نظر مقام معظم رهبری تنها راه برون رفت از مشکلات کشور است و یکی از موانع تحقق اقتصاد مقاومتی قطعا قاچاق است.
ایجاد بستر رشد اقتصاد سالم، ترویج اقتصاد مقاومتی برای نجات اقتصاد داخل از مهم‌ترین اهداف برای مقابله با قاچاق و انگیزه برای تامین معیشت، ثروت‌اندوزی، فرهنگ شدن پدیده قاچاق به ویژه در بحث دام و سوخت از جمله چالش‌های فرا روی مقابله با قاچاق در سیستان و بلوچستان است.